Adam Mickiewicz (1798-1855)
„Mądrość musisz sam z siebie własną dobyć pracą”
Obdarzony silną osobowością, wywierał wręcz magiczny wpływ na wszystkich, którzy się z nim zetknęli. Już w latach młodości był dla rówieśników wielkim autorytetem, a potem duchowym przywódcą emigracji i wieszczem narodowym”. Urodził się 24 grudnia 1798 roku w Zaosiu koło Nowogródka jako syn Mikołaja i Barbary z Majewskich. Najwybitniejszy polski poeta nigdy nie odwiedził Warszawy ani Krakowa. W wieku 26 lat na zawsze opuścił Litwę – kraj, do którego nieustannie powracał w myślach i w poezji. Do wyjazdu zmusił go wyrok w procesie przeciwko tajnemu stowarzyszeniu wileńskich studentów – filomatom. Mickiewicz był już wówczas autorem tomiku „Ballady i romanse”, którego ukazanie się w 1822 roku otworzyło nową epokę w historii literatury polskiej – romantyzm. Przeżył też wielką, niespełnioną miłość do Maryli Wereszczakówny, którą poznał w Tuhanowiczach w 1819 roku. Była ona narzeczoną hrabiego Puttkamera i wkrótce wyszła za niego za mąż. Jednak Mickiewicz poświęcił jej kilka najpiękniejszych wierszy. Skazany na osiedlenie w Rosji, przebywał wśród tamtejszych elit i szybko zawiązywał przyjaźnie. W 1825 roku odbył wycieczkę na Krym, która zaowocowała cyklem wspaniałych sonetów. Dzięki przyjaciołom uzyskał pozwolenie na opuszczenie Rosji i udał się w podróż po Europie – odwiedził kolejno: Berlin, Pragę, Strasburg, Zurych, Mediolan, Wenecję i Rzym. W 1831 r. przybył z Włoch do Wielkopolski w momencie, gdy klęska powstania listopadowego była już przesądzona. Gdy powstanie upadło, wyruszył z wielką falą uchodźców do Drezna. Tam w niezwykle krótkim czasie stworzył III część „Dziadów”. Po przybyciu do Paryża pozbawiony był środków do życia i narażony na szykany policji. W tym klimacie w 1834 r. powstał nostalgiczny, a jednocześnie pełen humoru „Pan Tadeusz”. Opisany w nim kraj lat dziecinnych stał się symbolem wszystkiego co polskie, bliskie, swojskie. Wkrótce po wydaniu tego dzieła Mickiewicz ożenił się z młodszą od siebie o 14 lat Celiną Szymanowską, z którą doczekał się siedmiorga dzieci. Walka o niepodległość kraju była dla niego sprawą najważniejszą. Zmarł 26 listopada 1855 r. w Konstantynopolu, gdzie próbował zorganizować polską armię, mającą rozpocząć walkę z Rosją.
